آیکاس (IQOS) یکی از محصولات جایگزین سیگار است .این دستگاه تنباکو را بهجای سوزاندن، در دمای پایینتری گرم میکند تا نیکوتین و ترکیبات طعمی آزاد شوند، اما آیا این فناوری واقعاً بیخطر است؟ در این مقاله تأثیر آیکاس بر سلامت ریهها را بررسی خواهیم کرد.
تأثیر آیکاس بر عملکرد ریهها
در ادامه به بررسی تأثیر آیکاس بر ریه میپردازیم:
کاهش مواد شیمیایی مضر
مطالعات نشان دادهاند که میزان برخی مواد شیمیایی مضر مانند قطران و مونوکسید کربن در آیکاس کمتر از سیگارهای سنتی است. با این حال، این به معنای بیضرر بودن آن نیست. مواد شیمیایی دیگری همچنان در دود آیکاس وجود دارند که ممکن است اثرات منفی بر سلامت ریه داشته باشند.
آسیب به سلولهای ریه
بررسیهای آزمایشگاهی نشان دادهاند که مواجهه با بخار آیکاس میتواند به سلولهای ریه آسیب برساند و موجب استرس اکسیداتیو شود. این فرایند ممکن است زمینهساز بیماریهای تنفسی مزمن مانند برونشیت و COPD (بیماری انسدادی مزمن ریوی) باشد.
مقایسه آیکاس با سیگار معمولی
- آیکاس احتمالاً مواد سرطانزای کمتری نسبت به سیگار دارد
- اثرات آن بر ریهها ممکن است کمتر از سیگار باشد، اما همچنان خطراتی برای سیستم تنفسی به همراه دارد.
بررسی تاثیر دیگر سیگار الکترونیکیها بر ریه
ویپ (Vape)
نحوه عملکرد:
- مایع حاوی نیکوتین و طعمدهندهها را با یک المنت گرم میکند و بخار تولید میکند.
- فاقد احتراق تنباکو است و معمولاً قطران و مونوکسید کربن کمتری نسبت به سیگار دارد.
تأثیر بر ریهها:
- ممکن است خطر التهاب ریه را افزایش دهد. برخی مطالعات نشان دادهاند که ترکیبات موجود در مایعات ویپ میتوانند موجب برونشیت مزمن شوند.
- بیماری EVALI (آسیب ریوی مرتبط با ویپینگ) در سالهای اخیر گزارش شده که میتواند عوارض خطرناکی مانند ذاتالریه شیمیایی ایجاد کند.
- برخی ترکیبات در ویپ، مانند دیاستیل، میتوانند بیماری ریوی به نام ریه پاپکورن ایجاد کنند.
پاد
دستگاه پادماد (مانند JUUL و سایر سیستمهای پاد) نوعی از ویپ هستند که از کارتریجهای پیشپر شده یا قابلشارژ برای تأمین نیکوتین استفاده میکنند. این دستگاهها معمولاً از نمک نیکوتین (Nicotine Salt) استفاده میکنند، که سریعتر جذب بدن میشود و تأثیر قویتری نسبت به نیکوتین معمولی در ویپها دارد. هرچند که سیگارهای الکترونیکی پاد نسبت به سیگارهای سنتی قطران و مونوکسیدکربن ندارند، اما همچنان میتوانند اثرات منفی بر ریه داشته باشند.
التهاب و آسیب به سلولهای ریوی
بخار تولید شده توسط پادها حاوی پروپیلن گلیکول (PG) و گلیسیرین گیاهی (VG) است که هنگام استنشاق میتوانند باعث تحریک بافتهای ریوی شوند.
مواد شیمیایی دیگر مانند فرمالدئید و استالدهید که در اثر حرارت بالا تولید میشوند، میتوانند به سلولهای ریه آسیب برسانند و منجر به التهاب شوند.
افزایش خطر بیماریهای ریوی
EVALI (آسیب ریوی مرتبط با ویپینگ): برخی کاربران سیگارهای الکترونیکی، ازجمله پادها، دچار نوعی التهاب شدید ریوی به نام EVALI شدهاند. این بیماری معمولاً به دلیل افزودنیهای مضر مانند ویتامین E استات در مایعات ویپ اتفاق میافتد، اما هنوز مشخص نیست که آیا سایر ترکیبات موجود در پادها نیز میتوانند چنین آسیبی ایجاد کنند یا خیر.
مصرف مداوم پادها میتواند باعث برونشیت مزمن، افزایش ترشحات موکوسی و کاهش عملکرد ریه شود.
اختلال در عملکرد سیستم ایمنی ریه
تحقیقات نشان داده است که بخار نیکوتین و سایر ترکیبات شیمیایی موجود در سیگارهای پاد میتوانند عملکرد ماکروفاژهای ریوی (سلولهای مسئول پاکسازی ذرات مضر از ریه) را کاهش دهند. این امر باعث افزایش خطر عفونتهای ریوی مانند ذاتالریه و آنفولانزا میشود.
احتمال ایجاد (ریه پاپکورن)
برخی پادها حاوی ترکیباتی مانند دیاستیل (Diacetyl) هستند که برای بهبود طعم استفاده میشود. استنشاق طولانیمدت این ماده ممکن است موجب برونشیولیت انسدادی یا همان بیماری «ریه پاپکورن» شود که با التهاب شدید و زخم شدن راههای هوایی همراه است.
چسب، آدامس، اسپری و قرصهای نیکوتین
نحوه عملکرد:
- نیکوتین را از طریق پوست (چسب)، دهان (آدامس، قرص) یا بینی (اسپری) وارد بدن میکند.
- فاقد احتراق و تولید بخار است، بنابراین آسیب مستقیم به ریهها ندارد.
تأثیر بر ریهها:
- برخلاف سیگار، ویپ و آیکاس، هیچ بخار یا ذرهای به ریهها وارد نمیشود، بنابراین خطر التهاب و آسیب ریوی ندارد.
- از نظر تأثیر بر ریهها، این روش سالمترین جایگزین برای ترک سیگار است.
توباکونیست یک فروشگاه اینترنتی است که به واردات و فروش مستقیم محصولات مرتبط با سیگارهای الکترونیکی، بهویژه دستگاههای آیکاس (IQOS) و لوازم جانبی آنها میپردازد.فروشگاه مابا هدف ارائه سالمترین و بهروزترین محصولات در زمینه اسموکینگ، مجموعهای متنوع از دستگاههای آیکاس، سیگار هیتس (Heets)، سیگار ترا (Terea)، و لوازم جانبی مرتبط را عرضه میکند. همچنین، توباکونیست امکان خرید حضوری را نیز برای مشتریان فراهم کرده است.
مقایسه نهایی جایگزینهای سیگار از نظر تأثیر بر ریهها
چسب، آدامس و اسپری نیکوتین: این روشها کمخطرترین جایگزینهای سیگار از نظر سلامت ریهها هستند، زیرا هیچ بخار یا ماده شیمیایی مضری وارد دستگاه تنفسی نمیشود و خطر التهاب یا بیماریهای ریوی ندارند.
آیکاس (IQOS): این دستگاه نسبت به سیگار معمولی مواد مضر کمتری دارد و فاقد قطران و مونوکسید کربن است. با این حال، بخار آن همچنان حاوی برخی مواد شیمیایی است که میتوانند موجب التهاب راههای هوایی و آسیب سلولهای ریه شوند. بنابراین، هرچند کمتر از سیگار مضر است.
ویپ (Vape) و سیگارهای الکترونیکی: این دستگاهها بیشترین خطر را برای ریهها دارند. برخی مواد شیمیایی موجود در مایع ویپ میتوانند التهاب ریوی، برونشیت مزمن و حتی بیماریهای جدی مانند EVALI (آسیب ریوی مرتبط با ویپینگ) را ایجاد کنند. علاوه بر این، ترکیباتی مانند دیاستیل ممکن است موجب بیماری ریوی (ریه پاپکورن) شوند.
سیگارهای الکترونیکی پاد (Pod): این دستگاهها که اغلب از نمک نیکوتین استفاده میکنند، میزان نیکوتین بیشتری را سریعتر جذب بدن میکنند. بخار تولیدشده توسط پادها حاوی مواد مضری مانند فرمالدئید و استالدهید است که میتوانند باعث التهاب و آسیب به بافتهای ریوی شوند. همچنین، این دستگاهها میتوانند سیستم ایمنی ریه را تضعیف کرده و خطر ابتلا به بیماریهای تنفسی را افزایش دهند.
سخن پایانی
با افزایش آگاهی از مضرات سیگار سنتی، بسیاری از افراد به دنبال جایگزینهای کمضررتری مانند آیکاس، ویپ و پاد هستند. هرچند این دستگاهها نسبت به سیگار معمولی قطران و مونوکسید کربن کمتری تولید میکنند، اما همچنان حاوی مواد شیمیایی مضری هستند که میتوانند به ریهها آسیب برسانند. التهاب مجاری تنفسی، کاهش عملکرد ریه و افزایش خطر بیماریهای مزمن، از جمله پیامدهای استفاده طولانیمدت از این محصولات است.
اگرچه آیکاس نسبت به ویپ و پاد آسیب کمتری دارد، اما هنوز یک گزینه بیخطر محسوب نمیشود. در نهایت، تنها راه مطمئن برای محافظت از سلامت ریهها، ترک کامل نیکوتین و اجتناب از هرگونه محصول دخانی است. استفاده از روشهای نیکوتیندرمانی مانند چسب و آدامس میتواند یک جایگزین مناسب برای کاهش وابستگی به سیگار و سایر اشکال نیکوتین باشد.