آیکاس (IQOS) یکی از جدیدترین اختراعات در حوزه محصولات دخانی است که توسط شرکت فیلیپ موریس معرفی شد. این دستگاه بهعنوان یک جایگزین برای سیگارهای سنتی در نظر گرفته میشود و به گونهای طراحی شده است که تنباکو را نمیسوزاند، بلکه آن را گرم میکند تا بخار نیکوتین ایجاد کند. این ویژگی باعث شده تا آیکوس بهعنوان یک گزینه کمخطرتر در مقایسه با سیگارهای معمولی شناخته شود. با این حال، استفاده از آیکوس در محیطهای کاری همچنان موضوعی پیچیده است که بهویژه در سالهای اخیر بهطور فزایندهای مورد توجه قرار گرفته است.
آیکاس چیست و چگونه کار میکند؟
آیکوس یک دستگاه سیگار الکترونیکی است که برخلاف سیگارهای معمولی، تنباکو را نمیسوزاند. در این دستگاه، از تنباکو خاصی به نامهای سیگار هیتس،سیگار نوسو،سیگار جوی،سیگار فیت و…استفاده میشود که در دمای خاصی گرم میشود تا بخار تولید کند. این بخار حاوی نیکوتین است که مشابه با سیگارهای سنتی به بدن وارد میشود، اما به دلیل عدم سوختن تنباکو، آیکاس بخار تولید میکند که از بسیاری از مواد شیمیایی مضر که در دود سیگارهای معمولی وجود دارند، عاری است. این امر باعث شده که بسیاری از افراد این دستگاه را بهعنوان یک جایگزین سالمتر برای سیگارها در نظر بگیرند.
قوانین استفاده از آیکوس در محیطهای کاری
استفاده از آیکاس در محیطهای کاری تحت تأثیر قوانین ملی و سازمانی است. بسیاری از کشورها هنوز قوانین دقیقی برای استفاده از سیگارهای الکترونیکی، از جمله آیکاس، در مکانهای عمومی و محیطهای کاری ندارند. با این حال، در بسیاری از کشورها، قوانین عمومی دخانیات که شامل سیگارهای معمولی نیز میشود، بهطور غیرمستقیم به آیکوس نیز گسترش یافتهاند.
قوانین ایالات متحده
در ایالات متحده، سازمان غذا و دارو (FDA) بر سیگارهای الکترونیکی و محصولات مشابه نظارت دارد. این سازمان در سالهای اخیر اقدام به تنظیم مقرراتی برای سیگارهای الکترونیکی کرده است و بسیاری از ایالتها قوانین مشابهی برای استفاده از آیکوس در اماکن عمومی و محیطهای کاری وضع کردهاند. در بسیاری از ایالتها، استفاده از آیکاس در مکانهای عمومی بسته و داخل ساختمانهای اداری مانند دفاتر کاری و رستورانها مجاز نیست، همانطور که برای سیگارهای معمولی این محدودیت وجود دارد.
قوانین اتحادیه اروپا
در کشورهای اتحادیه اروپا نیز استفاده از آیکاس در محیطهای عمومی تحت قوانین مشابهی قرار دارد. این قوانین بر اساس دستورالعملهای اتحادیه اروپا برای کنترل محصولات دخانیات تنظیم شدهاند. در کشورهایی مانند فرانسه و بریتانیا، استفاده از آیکاس در مکانهای عمومی محدود است و ممکن است در محیطهای کاری نیز بهطور مشابه محدود شود. در برخی از کشورهای این اتحادیه، آیکوس بهعنوان یک ابزار برای کاهش آسیب در نظر گرفته میشود، اما همچنان محدودیتهایی برای استفاده از آن وجود دارد.
وضعیت در ایران
استفاده از آیکاس در محیطهای کاری مختلف مانند ادارات و شرکتهای خصوصی در ایران معمولاً تحت تأثیر قوانین عمومی دخانیات قرار دارد. از آنجا که آیکاس بهعنوان یک محصول دخانی شناخته میشود، استفاده از آن در مکانهای عمومی بسته مانند محیطهای کاری اغلب محدود است.
در ادارات دولتی: در ادارات دولتی ایران، استفاده از آیکاس مشابه سیگار معمولی تحت قوانین منع استعمال دخانیات در فضاهای عمومی بسته قرار میگیرد. به همین دلیل، در بیشتر موارد، استفاده از آیکاس در محیطهای کاری دولتی مجاز نیست.
در شرکتهای خصوصی: در شرکتهای خصوصی، سیاستهای متفاوتی برای استفاده از آیکاس وجود دارد. برخی از شرکتها ممکن است مکانهای خاصی برای استفاده از آیکاس فراهم کنند، مانند فضای باز یا اتاقهایی جداگانه. با این حال، در بسیاری از شرکتها به دلیل نگرانیهای بهداشتی و حقوق دیگر کارکنان، استفاده از آیکوس در داخل محیط کاری ممنوع است.
تأثیرات بهداشتی و اجتماعی: اگرچه آیکوس بخار تولید میکند که نسبت به دود سیگار معمولی خطر کمتری دارد، ولی همچنان نگرانیهایی در مورد تأثیر آن بر سلامت کارکنان وجود دارد. برخی از شرکتها به همین دلیل تصمیم میگیرند که استفاده از آن را در محیطهای کاری محدود یا ممنوع کنند.
در نهایت، برای استفاده از آیکوس در محیطهای کاری، بهتر است ابتدا با کارفرما یا مسئولین مربوطه مشورت کنید تا از رعایت قوانین و مقررات بهداشتی اطمینان حاصل کنید.
وضعیت در ژاپن
در ژاپن، آیکاس بهعنوان یک محصول محبوب شناخته میشود و استفاده از آن در محیطهای کاری و فضاهای عمومی بهطور گستردهای مجاز است. این کشور به دلیل استقبال عمومی از محصولات کاهشدهنده آسیب در صنعت دخانیات، قوانین سختگیرانهای برای استفاده از آیکوس ندارد و کارفرمایان معمولاً از این دستگاه بهعنوان یک گزینه برای کارمندان خود پذیرش دارند. در این کشور، استفاده از آیکوس در محیطهای کاری بهویژه در فضاهای آزاد بسیار رایج است.
آیکاس و نگرانیهای بهداشتی در محیط کار
حتی اگر آیکاس نسبت به سیگارهای معمولی خطرات کمتری داشته باشد، هنوز هم باید به تأثیرات بهداشتی آن در محیطهای کاری توجه کرد. یکی از نگرانیهای اصلی در این زمینه، اثرات بخار آیکاس بر سلامت سایر کارمندان است. هرچند که آیکاس بخار تولید میکند و دود بهمعنای واقعی تولید نمیشود، اما بخار نیکوتینی که از دستگاه خارج میشود، هنوز میتواند برای افرادی که حساس به نیکوتین یا دود هستند، مضر باشد.
این بخار شامل برخی مواد شیمیایی است که در صورت تماس طولانیمدت با آنها، ممکن است به سلامتی آسیب وارد کند. این مواد شیمیایی میتوانند باعث بروز مشکلات تنفسی یا دیگر عوارض جانبی در افرادی شوند که در معرض آن قرار دارند.
آیکاس در فرهنگ سازمانی و سیاستهای شرکتها
در بسیاری از سازمانها، سیاستهای داخلی بهویژه در مورد استفاده از دخانیات بسیار سختگیرانه است. برخی از شرکتها حتی برای جلوگیری از ایجاد مشکلات بهداشتی یا اجتماعی، استفاده از آیکوس را در محل کار ممنوع میکنند. این سیاستها معمولاً برای حفظ فضای کاری سالم و جلوگیری از مشکلاتی که ممکن است در اثر مصرف نیکوتین در محیط کار ایجاد شود، طراحی میشوند.
برخی دیگر از شرکتها به کارمندان خود این امکان را میدهند که در مکانهای مخصوص به سیگار کشیدن، از آیکاس یا سیگار استفاده کنند. این کار میتواند از بروز مشکلات بهداشتی در محیطهای بسته جلوگیری کند و بهطور همزمان از دخالت نیکوتین در محیطهای غیرسیگاری جلوگیری نماید.
سخن پایانی
استفاده از آیکاس در محیط کار موضوعی است که باید با دقت مورد بررسی قرار گیرد. در حالی که این دستگاه بهعنوان یک گزینه کمتر مضر نسبت به سیگارهای معمولی شناخته میشود، اما همچنان باید اثرات آن بر سلامتی کارمندان و قوانین و مقررات محلی مورد توجه قرار گیرد. استفاده از آیکوس در محیطهای کاری بسته به سیاستهای داخلی سازمانها و قوانین ملی ممکن است مجاز یا ممنوع باشد.
اگر به دنبال خرید آیکاس هستید یا میخواهید از آن در محل کار خود استفاده کنید، بهتر است ابتدا قوانین و مقررات مربوطه را بررسی کرده و در نظر داشته باشید که آیا این دستگاه میتواند برای شما و همکارانتان گزینه مناسبی باشد یا خیر.